Add caption |
Senin, 10 Februari 2014
Rangga Warsita
Rangga Warsita
Raden
Ngabehi Rangga Warsita
Raden Ngabehi Rangga Warsita (lahir di
Surakarta,
Jawa Tengah, 15 Maret 1802 – meninggal di Surakarta, Jawa Tengah, 24 Desember 1873 pada umur 71 tahun) adalah pujangga besar
budaya Jawa yang hidup di Kasunanan Surakarta.
Ia dianggap sebagai pujangga besar terakhir tanah Jawa.
Asal-Usul
Nama aslinya adalah Bagus Burham. Ia adalah
putra dari Mas Pajangswara dan cucu dari Yasadipura II, pujangga
besar Kasunanan
Surakarta.
Ayah Bagus Burham merupakan keturunan Kesultanan Pajang
sedangkan ibunya adalah keturunan dari Kesultanan Demak. Bagus
Burham juga memiliki seorang pengasuh setia bernama Ki Tanujoyo.
Riwayat Masa Muda
Sewaktu muda Burham terkenal nakal dan
gemar judi. Ia dikirim kakeknya untuk berguru agama Islam pada Kyai Imam Besari pemimpin
Pesantren Gebang Tinatar di Desa Tegalsari (Ponorogo). Pada mulanya ia tetap saja
bandel, bahkan sampai kabur ke Madiun. Setelah kembali ke
Ponorogo, konon, ia mendapat
"pencerahan" di Sungai Kedungwatu, sehingga berubah menjadi pemuda
alim yang pandai mengaji.
Ranggawarsita
dan Zaman Edan
Istilah Zaman Edan konon pertama kali
diperkenalkan oleh Ranggawarsita dalam Serat Kalatida, yang terdiri atas 12 bait
tembang Sinom. Salah satu bait yang paling terkenal adalah:
amenangi jaman édan,
éwuhaya ing pambudi,
mélu ngédan nora tahan,
yén tan mélu anglakoni,
boya keduman mélik,
kaliren wekasanipun,
ndilalah kersa Allah,
begja-begjaning kang lali,
luwih begja kang éling klawan waspada.
yang terjemahannya sebagai berikut:
menyaksikan zaman gila,
serba susah dalam bertindak,
ikut gila tidak akan tahan,
tapi kalau tidak mengikuti (gila),
tidak akan mendapat bagian,
kelaparan pada akhirnya,
namun telah menjadi kehendak Allah,
sebahagia-bahagianya orang yang lalai,
akan lebih bahagia orang yang tetap
ingat dan waspada.
Syair di atas menurut analisis seorang
penulis bernama Ki Sumidi Adisasmito adalah ungkapan kekesalan hati pada masa
pemerintahan Pakubuwono IX
yang dikelilingi para penjilat yang gemar mencari keuntungan pribadi. Syair
tersebut masih relevan hingga zaman modern ini di mana banyak dijumpai para
pejabat yang suka mencari keutungan pribadi tanpa memedulikan kerugian pihak
lain.
Candraning Pengantin Panggih
CANDRANING TEMANTEN PANGGIH
Swaraning pradangga munya hangrangin, kadi asung pepuji
mring pinanganten kekalih murih kang kaesthi dadi kang sinedya teka. Saya caket
anggennya sami lumaksana penganten kekalihipun sami pagut tingal. Tempuking
pandulu catur netra mahanani rasa geler sanubari, manunggaling rasa tresna lan
asih sinurung kasmaran ing panggalih, marmane datan bisa cinitra ing ukara.
Panganten kakung putri tumunten sami balang-balangan gantal, ingkang dumadi
saking roning sedhah temu rose kalinting tinangsulan lawe wenang, gantal kang
kabalangaken panganten putri winastan gondhang kasih, wondene gantal kang
kabalangaken panganten kakung winasta gondhang tutur.
Prapteng papaning panggih wus kacawicaken loro wening munggwing bokor
sinebaran puspa triwarna, sekar mawar, sekar mlathi, miwah sekar kanthil,
mujudaken satunggaling sasmita menggahing panganten sekaliyan ingkang sampun
pinasthi jinudho.
Awit saking karsaning gusti, lamun winawar ing tembung manis
saking kedaling kanthi mahanani kumanthil-kanthil beblesing ati.
ATURIPUN PAMBIWARA BILIH UPACARA PANGGIH SAMPUN RAMPUN
KALAJENGAKEN UPACARA KROBONGAN.
Para rawuh kakung putri ingkang satuhu luhuring budi.
Saparipurnaning upacara panggih punika badhe kalajengaken upacara krobongan,
antawisipun timbangan, tandur, kacar-kucur, ngunjuk toya wening dalah dhahar
kembul dulang-dulangan.
Katur dhumateng ibu endhang kusumaningrum kersa
hamratitisaken. Wekdal kasumanggakaken. Nuwun.
ATURIPUN PAMBIWARA BILIH BESAN SAMPUN RAWUH. TUMENTEN
KALAJENGAKEN UPACARA SUNGKEMAN.
Kawistara besanipun Bapak Siswanta inggih panjenenganipun
Bapak Purwanta sekaliyan garwa kanthi raharja manjing sarana pawiwahan,
sasampunipun ingkang sami mangan bebesanan sami tangkep asta pratandha sampun
suka pambagya, nunten kadherekaken lenggah ing palenggahan sacelakipun
penganten, ingkang saperlu nampi atur pangabekti saking putra panganten.
Kaleksananing upacara sungkeman kula aturaken panjenenganipun ibu endhang
kusumaningrum kabyantu penjenenganipun ibu asih ingkang badhe nglolos dhuwung
panganten kakung.
Aksara Murda
AKSARA MURDA
Aksara murda iku digunakake kanggo nulis jenenge Negara,
papan panggonan lan jenenge wong pantes dimulyakake.
Cacahe aksara murda iku
ana 7
NO
|
LATIN
|
AKSARA BAKU
|
AKSARA MURDA
|
TULADHA AKSARA MURDA
|
|
1
|
Na
|
n
|
!
|
!bi!uh
|
Nabi Nuh
|
2
|
Ka
|
k
|
@
|
@/tini
|
Kartini
|
3
|
Ta
|
t
|
#
|
#_kuUm/
|
Tengku
Umar
|
4
|
Sa
|
s
|
$
|
$]iwijy
|
Sriwijaya
|
5
|
Pa
|
p
|
%
|
%tTimurh
|
Pattimura
|
6
|
Ga
|
g
|
&
|
&rud
|
Garudha
|
7
|
Ba
|
b
|
*
|
*]wijy
|
Brawijaya
|
Gladhen!
Ukara ing
ngisor iki gantinen dadi aksara Jawa!
1. Raden Ayu
Kartini seda nalika ngrairake putrane kang kapisan.
2. Presiden
Indonesia kang kapindho yaiku Bapak Suharto
3. Suna Giri iku
salah sawijining Wali Sanga ing pulo Jawa
labibJ021220120931
Langganan:
Postingan (Atom)